Má mótmæla stríðsglæpum? Guttormur Þorsteinsson skrifar 31. október 2023 09:01 Síðustu vikur hefur verið boðað til allmargra mótmæla gegn árásum Ísraelshers á Gasasvæðið enda full þörf á því að sýna samstöðu með Palestínu, knýja stjórnvöld til að taka afstöðu gegn árásunum og láta umheiminn vita að okkur stendur ekki á sama. Við mótmælum hersetu, stríðsglæpum og morðum á börnum. Mótmælin hafa farið friðsamlega fram og verið sótt af fjölbreyttum hópi fólks enda ekki við öðru að búast. Sem betur fer hefur ekki verið lagður steinn í götu þeirra hér á landi en það sama er ekki hægt að segja annars staðar á Vesturlöndum. Þrátt fyrir meinta lýðræðisást og virðingu fyrir mannréttindum kepptust leiðtogar Evrópu við að lýsa yfir stuðningi við rétt Ísraels til að verja sig í saman mund og verið var að sprengja skóla, spítala og helgistaði. Mótmælum gegn þessum augljósu stríðsglæpum, sem bætast ofan á hina glæpsamlegu hersetu og herkví sem Palestínumönnum hefur verið haldið í síðustu áratugi, voru svo sett mikil takmörk í mörgum löndum. Bönn við mótmælum í Evrópu Í Þýskalandi hefur lögum um helfararafneitun verið misbeitt til að þagga niður í stuðningsmönnum Palestínu, mótmæli hafa verið bönnuð í Berlín og Hamborg og jafnvel sett bann við því að flagga fánum Palestínu eða ganga með kaffíur. Íbúar Neukölln af arabískum ættum létu það ekki stoppa sig en fengu þá yfir sig holskeflu lögregluofbeldis þar sem mátti m.a. sjá sérsveitarmenn traðka á kertum til minningar um fórnarlömbin á Gasa. Á bókamessunni í Frankfúrt var svo verðlaunaafhendingu aflýst þar sem vinningshafinn Adania Shibli er palestínsk og bókin hennar fjallar um Nakba, þjóðernishreinsanirnar gegn Palestínumönnum við stofnun Ísraelsríkis. Þessu mótmæltu fjölmargir rithöfundar enda skammarlegt að setja samasemmerki á milli hennar og ódæðisverka vígasveita Hamas. Í Frakklandi gerðu stjórnvöld tilraun til að banna öll mótmæli til stuðnings Palestínu en voru gerð afturreka af dómstólum. Sveitarstjórnum er þó enn leyft að banna einstök mótmæli á óljósum forsendum. Í Vínarborg í Austurríki voru mótmæli líka bönnuð vegna slagorðsins “Palestína verður frjáls, frá ánni til hafsins” sem notað var til að auglýsa viðburðinn vegna þess að það fæli í sér gyðingahatur en það er af og frá að það sé algild túlkun. Í Bretlandi hafa enn ekki verið sett viðlíka takmörk við mótmælum en innanríkisráðherrann hefur hótað því, sem og að handtaka þá sem veifa Palestínufánum eða kalla áðurnefnt slagorð. Offors breskra yfirvalda hefur meira að segja teygt sig til Íslands því að Craig Murray, fyrrverandi sendiherra Bretlands sem hefur verið gagnrýninn á utanríkisstefnu heimalands síns, var tekinn höndum við heimkomuna í krafti hryðjuverkalaga og m.a. yfirheyrður um þátttöku sína í mótmælunum við Austurvöll til stuðnings Palestínu 15. Október. Handtökur og brottrekstur í Bandaríkjunum Ef það er til eitthvað sem heitir slaufunarmenning í Bandaríkjunum þá á hún einna helst við um stuðningsmenn málstaðar Palestínu. Minnsta gagnrýni á framferði Ísraelsríkis getur sett störf kennara, blaðamanna og fleiri í hættu og þrátt fyrir stjórnarskrárbundinn rétt til tjáningarfrelsis hafa borgir og ríki nánast bannað BDS hreyfinguna sem berst fyrir friðsamlegri sniðgöngu á Ísraelsríki. Almenningsálitið hefur þó snúist á sveif með Palestínumönnum síðustu ár eftir því sem glæpir Ísraelsríkis hafa orðið augljósari. Nýverið skipulögðu t.d. samtökin Jewish Voice for Peace (Rödd gyðinga fyrir friði) mótmælasetu á Grand Central lestarstöðinni í New York til að krefjast vopnahlés. Þessum friðsömu mótmælum var svarað með grófri valdbeytingu þar sem lögreglumenn handjárnuðu hundruðir mótmælenda og hrúguðu þeim upp í rútur til handtöku á meðan þeir kölluðu æðrulausir eftir vopnahléi Rétturinn til að verja sig Það kemur ekki á óvart að Bandaríkin sem hafa löngum varið Ísraelsríki fyrir allri gagnrýni styðji gjöreyðingarherferð þess gegn Gasasvæðinu og berji niður allar mótbárur, heima sem erlendis. Það sem kemur meira á óvart er hversu eindreigin stuðningur Evrópuríkja hefur verið við loftárásir og stríðsglæpi Ísraels undir möntrunni um að “Ísrael hafi rétt til að verja sig”. Það hefur sérhvert ríki auðvitað en Ísraelsher var of upptekinn við að berja á Vesturbakkanum til að verja almenna borgara gegn hryðjuverkunum 7. október. Loftárásir á óbreytta borgara og eyðilegging á öllum innviðum til að hefna fyrir þessi ódæðisverk, eins hrikaleg og þau voru, geta hins vegar aldrei fallið undir réttinn til sjálfsvarnar. Þetta sér almenningur á Vesturlöndum þó að stjórnvöld geri það ekki. Það að fólk hafi látið í sér heyra þrátt fyrir bönn og skoðanakúgun á eflaust þátt í því að stjórnmálamenn hafa þurft að skrúfa örlítið niður í stuðningsyfirlýsingum sínum við ísraelsk stjórnvöld sem gefa út sífellt eindreignari viljayfirlýsingar um manndráp og þjóðernishreinsanir. Ríkisstjórnir á Vesturlöndum ættu alvarlega að endurhugsa stuðning sinn eða afstöðuleysi og krefjast vopnahlés nú þegar innrás landhersins á Gasa er hafin og öfl innan Ísraels stefna að því að drepa eða hrekja á brott sem flesta íbúa svæðisins. Mikilvægi mótmæla Vaxandi gyðingahatur, hvort sem það er vegna átakanna eða útbreiðslu samsæriskenninga öfgahægrisins, er svo sannarlega ógn sem þarf að taka alvarlega en það getur aldrei verið réttlæting fyrir því að banna kröfur um mannréttindi, virðingu og tilverurétt Palestínumanna. Slík bönn auka bara líkurnar á því að gremja fólks fái útrás með skaðlegri hætti. Múslimahatur er ekki síður stórt vandamál á Vesturlöndum og eins og sést á viðbrögðum stjórnvalda hefur það mun meiri hljómgrunn á meðal ráðamanna. Ef það er eitthvað sem við þurfum þá eru það fjölmennari og tíðari mótmæli til þess að fá stjórnvöld á Vesturlöndum til þess að setja raunverulega þrýsting á Ísraelsríki að hætta loftárásum sínum, semja um vopnahlé, hætta landtöku og hernámi og stefna að réttlátri og friðsamlegri sambúð við Palestínumenn. Ef við nýtum ekki rétt okkar til að mótmæla núna er alls ekkert víst að við fáum að gera það næst. Höfundur er formaður Samtaka hernaðarandstæðinga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guttormur Þorsteinsson Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Sjá meira
Síðustu vikur hefur verið boðað til allmargra mótmæla gegn árásum Ísraelshers á Gasasvæðið enda full þörf á því að sýna samstöðu með Palestínu, knýja stjórnvöld til að taka afstöðu gegn árásunum og láta umheiminn vita að okkur stendur ekki á sama. Við mótmælum hersetu, stríðsglæpum og morðum á börnum. Mótmælin hafa farið friðsamlega fram og verið sótt af fjölbreyttum hópi fólks enda ekki við öðru að búast. Sem betur fer hefur ekki verið lagður steinn í götu þeirra hér á landi en það sama er ekki hægt að segja annars staðar á Vesturlöndum. Þrátt fyrir meinta lýðræðisást og virðingu fyrir mannréttindum kepptust leiðtogar Evrópu við að lýsa yfir stuðningi við rétt Ísraels til að verja sig í saman mund og verið var að sprengja skóla, spítala og helgistaði. Mótmælum gegn þessum augljósu stríðsglæpum, sem bætast ofan á hina glæpsamlegu hersetu og herkví sem Palestínumönnum hefur verið haldið í síðustu áratugi, voru svo sett mikil takmörk í mörgum löndum. Bönn við mótmælum í Evrópu Í Þýskalandi hefur lögum um helfararafneitun verið misbeitt til að þagga niður í stuðningsmönnum Palestínu, mótmæli hafa verið bönnuð í Berlín og Hamborg og jafnvel sett bann við því að flagga fánum Palestínu eða ganga með kaffíur. Íbúar Neukölln af arabískum ættum létu það ekki stoppa sig en fengu þá yfir sig holskeflu lögregluofbeldis þar sem mátti m.a. sjá sérsveitarmenn traðka á kertum til minningar um fórnarlömbin á Gasa. Á bókamessunni í Frankfúrt var svo verðlaunaafhendingu aflýst þar sem vinningshafinn Adania Shibli er palestínsk og bókin hennar fjallar um Nakba, þjóðernishreinsanirnar gegn Palestínumönnum við stofnun Ísraelsríkis. Þessu mótmæltu fjölmargir rithöfundar enda skammarlegt að setja samasemmerki á milli hennar og ódæðisverka vígasveita Hamas. Í Frakklandi gerðu stjórnvöld tilraun til að banna öll mótmæli til stuðnings Palestínu en voru gerð afturreka af dómstólum. Sveitarstjórnum er þó enn leyft að banna einstök mótmæli á óljósum forsendum. Í Vínarborg í Austurríki voru mótmæli líka bönnuð vegna slagorðsins “Palestína verður frjáls, frá ánni til hafsins” sem notað var til að auglýsa viðburðinn vegna þess að það fæli í sér gyðingahatur en það er af og frá að það sé algild túlkun. Í Bretlandi hafa enn ekki verið sett viðlíka takmörk við mótmælum en innanríkisráðherrann hefur hótað því, sem og að handtaka þá sem veifa Palestínufánum eða kalla áðurnefnt slagorð. Offors breskra yfirvalda hefur meira að segja teygt sig til Íslands því að Craig Murray, fyrrverandi sendiherra Bretlands sem hefur verið gagnrýninn á utanríkisstefnu heimalands síns, var tekinn höndum við heimkomuna í krafti hryðjuverkalaga og m.a. yfirheyrður um þátttöku sína í mótmælunum við Austurvöll til stuðnings Palestínu 15. Október. Handtökur og brottrekstur í Bandaríkjunum Ef það er til eitthvað sem heitir slaufunarmenning í Bandaríkjunum þá á hún einna helst við um stuðningsmenn málstaðar Palestínu. Minnsta gagnrýni á framferði Ísraelsríkis getur sett störf kennara, blaðamanna og fleiri í hættu og þrátt fyrir stjórnarskrárbundinn rétt til tjáningarfrelsis hafa borgir og ríki nánast bannað BDS hreyfinguna sem berst fyrir friðsamlegri sniðgöngu á Ísraelsríki. Almenningsálitið hefur þó snúist á sveif með Palestínumönnum síðustu ár eftir því sem glæpir Ísraelsríkis hafa orðið augljósari. Nýverið skipulögðu t.d. samtökin Jewish Voice for Peace (Rödd gyðinga fyrir friði) mótmælasetu á Grand Central lestarstöðinni í New York til að krefjast vopnahlés. Þessum friðsömu mótmælum var svarað með grófri valdbeytingu þar sem lögreglumenn handjárnuðu hundruðir mótmælenda og hrúguðu þeim upp í rútur til handtöku á meðan þeir kölluðu æðrulausir eftir vopnahléi Rétturinn til að verja sig Það kemur ekki á óvart að Bandaríkin sem hafa löngum varið Ísraelsríki fyrir allri gagnrýni styðji gjöreyðingarherferð þess gegn Gasasvæðinu og berji niður allar mótbárur, heima sem erlendis. Það sem kemur meira á óvart er hversu eindreigin stuðningur Evrópuríkja hefur verið við loftárásir og stríðsglæpi Ísraels undir möntrunni um að “Ísrael hafi rétt til að verja sig”. Það hefur sérhvert ríki auðvitað en Ísraelsher var of upptekinn við að berja á Vesturbakkanum til að verja almenna borgara gegn hryðjuverkunum 7. október. Loftárásir á óbreytta borgara og eyðilegging á öllum innviðum til að hefna fyrir þessi ódæðisverk, eins hrikaleg og þau voru, geta hins vegar aldrei fallið undir réttinn til sjálfsvarnar. Þetta sér almenningur á Vesturlöndum þó að stjórnvöld geri það ekki. Það að fólk hafi látið í sér heyra þrátt fyrir bönn og skoðanakúgun á eflaust þátt í því að stjórnmálamenn hafa þurft að skrúfa örlítið niður í stuðningsyfirlýsingum sínum við ísraelsk stjórnvöld sem gefa út sífellt eindreignari viljayfirlýsingar um manndráp og þjóðernishreinsanir. Ríkisstjórnir á Vesturlöndum ættu alvarlega að endurhugsa stuðning sinn eða afstöðuleysi og krefjast vopnahlés nú þegar innrás landhersins á Gasa er hafin og öfl innan Ísraels stefna að því að drepa eða hrekja á brott sem flesta íbúa svæðisins. Mikilvægi mótmæla Vaxandi gyðingahatur, hvort sem það er vegna átakanna eða útbreiðslu samsæriskenninga öfgahægrisins, er svo sannarlega ógn sem þarf að taka alvarlega en það getur aldrei verið réttlæting fyrir því að banna kröfur um mannréttindi, virðingu og tilverurétt Palestínumanna. Slík bönn auka bara líkurnar á því að gremja fólks fái útrás með skaðlegri hætti. Múslimahatur er ekki síður stórt vandamál á Vesturlöndum og eins og sést á viðbrögðum stjórnvalda hefur það mun meiri hljómgrunn á meðal ráðamanna. Ef það er eitthvað sem við þurfum þá eru það fjölmennari og tíðari mótmæli til þess að fá stjórnvöld á Vesturlöndum til þess að setja raunverulega þrýsting á Ísraelsríki að hætta loftárásum sínum, semja um vopnahlé, hætta landtöku og hernámi og stefna að réttlátri og friðsamlegri sambúð við Palestínumenn. Ef við nýtum ekki rétt okkar til að mótmæla núna er alls ekkert víst að við fáum að gera það næst. Höfundur er formaður Samtaka hernaðarandstæðinga.
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun