Karlmiðaður útbúnaður setur konur í meiðslahættu Valur Páll Eiríksson skrifar 21. nóvember 2022 08:00 Landsliðskonur Íslands í fótbolta. Vísir/Vilhelm Rannsókn í Bretlandi sýnir að fótboltakonur eiga í meiri hættu á að meiðast en karlmenn vegna útbúnaðar til iðkunar íþróttarinnar. Skór, boltar og fleira sé allt hannað með karla í huga sem komi niður á heilsu knattspyrnukvenna. Fyrrum fótboltakona og doktorsnemi í íþróttafræði segir margt mega betur fara. Í vikunni kom út grein í bresku fræðiriti unnin af ellefu manns sem eru starfa ýmist við íþróttafræðideildir í Bretlandi eða hjá enskum fótboltaliðum. Í greininni kemur fram að meirihluti alls fótboltabúnaðs sé hannaður með karlmenn í huga. Meiðslahætta geti skapast fyrir konur af búnaðinum. Enski landsliðsfyrirliðinn Leah Williamson aðstoðaði einnig við rannsóknina þar sem áhersla er lögð á skort á framþróun fótboltabúnaðar fyrir konur. Katrín Ýr Friðgeirsdóttir, fyrrum leikmaður Selfoss í efstu deild og doktorsnemi í íþróttafræði við Háskólann í Reykjavík, segir endurbóta vera þörf. „Mér finnst þetta mjög áhugaverð grein, hún vekur athygli á mörgum þáttum sem margir pæla ekki í. Ég held þetta sé skref í rétta átt í búnaði sem tengist konum í knattspyrnu,“ segir Katrín. Krossbandaslit algengari hjá konum Samkvæmt rannsóknum eru krossbandaslit í hné tvisvar til þrisvar sinnum algengari hjá konum heldur en körlum. Þar getur skóbúnaður haft sitt að segja en fótboltaskór eru allir hannaðir út frá fótum karla. „Það er mjög þekkt að konur eru líklegri en karlar til að slíta krossbönd og þar getum við verið að skoða skóbúnaðinn. Hann er bara gerður fyrir fæturna á karlmönnum. Fætur á konum eru með öðruvísi byggingu, hærri fótaboga og grennri fótur yfirleitt,“ Katrín Ýr Friðgeirsdóttir, fyrrum fótboltakona og doktornemi við Háskólann í Reykjavík.Vísir/Ívar Konur nota þá sömu bolta og karlar í fótbolta en svo er ekki í öðrum stórum boltagreinum. Þetta geti skapað áhættu vegna höfuðmeiðsla, til að mynda. „Varðandi boltana, þá eru þeir jafn þungir og stórir, með sama þrýstingi og notaður er í karlaboltanum en í öðrum íþróttagreinum eins og handbolta og körfubolta hefur orðið breyting þarna á. Þar eru minni boltar notaðir af konum,“ segir Katrín. Ekki spennandi að spila í hvítum stuttbuxum á blæðingum Samkvæmt greininni miðar því hönnun og rannsóknir á fótboltabúnaði nánast einvörðungu út frá karlmönnum. „Smávaxnar konur eiga oft erfitt með að finna sokka í réttri stærð, eru í alltof stórum sokkum sem gerir að verkum að þær eru að renna til skónum. Það hefur orðið sú þróun að konur eru að klippa neðan af sokkunum og eru í gripsokkum innan undir,“ segir Katrín. Síðustu misseri hafa breytingar orðið á sniði á búningum þar sem treyjur kvenna eru aðsniðnar og þá eru stuttbuxur styttri og þrengri. Velta má því upp hvort að ákvarðanir um slíkt séu teknar af körlum með það fyrir augum að gera kvennafótbolta vinsælli með því að ýta undir kynvæðingu leikmanna. Katrín segir í það minnsta ljóst að leikmenn hafi ekki verið hafðir með í ráðum. „Það eins með þá þróun sem hefur orðið síðan 2019 þegar þessir kvensnið fóru að koma á búningana. Það er klárlega skref í rétt átt en sú hönnun hefur ekki verið gerð í samráði við konur í knattspyrnu. Það er alveg klárt. Það er ekki þægilegt að spila í aðsniðnum keppnisbúningi í mjög stuttum stuttbuxum. Margar konur hafa brugðið til þess ráðs að spila í innanundir stuttbuxum vegna þess hve berum þeim þykir þær vera í þessum keppnisbúningi,“ „Annað sem tengist búningunum eru þessar hvítu stuttbuxur. Það er ekkert sérstaklega spennandi fyrir konur á blæðingum að spila í hvítum stuttbuxum,“ segir Katrín. Brjóstahaldarar hannaðir fyrir jogg og labb Íþróttabrjóstahaldarar eða íþróttatoppar eru þá misvel hannaðir og miða ekki við íþróttir af efsta stigi. 44 prósent íþróttakvenna á hæsta stigi kvarta undan brjóstverkjum Katrín segir algengt að leikmenn séu í tveimur slíkum toppum þar sem einn skili einfaldlega ekki sínu. „Það eru allavega komnir mismunandi styrkir í íþróttatoppana en hvernig þeir eru þróaðir og rannsakaðir er ekki með tilliti til íþrótta þar sem krafist er hámarks ákefðar og stefnubreytinga. Rannsóknir eru gerðar á stofu þar sem fólk er látið ganga í íþróttatoppunum á göngubretti eða skokkað. Brjóstahreyfingarnar við þær aðstæður eru allt aðrar en heldur en við hámarks ákefð,“ Einn íþróttatoppur dugar mörgum ekki.Jonathan Moscrop/Getty Images „Það er alveg vert að skoða þessa þætti og ég myndi segja að frekari rannsókna sé þörf og að skoða hvernig konur vilja að búnaðurinn sé. Ekki bara rannsaka við mjög staðlaðar aðstæður heldur fá endurgjöf frá íþróttafólkinu sjálfu sem er að fara að nýta sér vöruna,“ „Það eru til dæmis margar konur sem eru í tveimur íþróttatoppum við iðkun á knattspyrnu. Við getum ímyndað okkur þyngslin sem það skapar á brjóstsvæðið,“ Klippa: Katrín Ýr um fótboltabúnað kvenna Leikmenn verði hafðir með í ráðum Katrín segir greinina vera hluti af vitundarvakningu sem er að verða í íþróttasamfélaginu um málefni kvenna. Borið hefur á því að félög í Englandi eru farin að skipta um lit á stuttbuxum kvennaliða sinna, svo sem West Bromwich Albion og Manchester City. Það er eitt skref fram á við og vonast Katrín eftir að fleiri fylgi. Mikilvægast sé að rödd leikmanna fái að heyrast og þeir séu hafðir með í ráðum við hönnun búnaðar sem þeir nýta. „Það vantar svolítið endurgjöfina frá konum í íþróttum sem eru að virkilega að fara að nýta þennan búnað,“ „Þessi grein er vonandi að fara að hjálpa í þeirri baráttu, að það verði framþróun á þessu sviði. Ég vona að við tökum fleiri skref í rétta átt fyrir næstu mót sem fram undan eru,“ segir Katrín. Besta deild kvenna Lengjudeild kvenna Heilbrigðismál Mest lesið Jón Daði lagði upp mark í sínum fyrsta byrjunarliðsleik Enski boltinn Bruno til bjargar Enski boltinn „Áran yfir Meistaravöllum er ólýsanleg“ Íslenski boltinn Markvörðurinn Mary fyrst á Madame Tussauds Fótbolti Guðný á leið í aðgerð og missir af næsta verkefni landsliðsins Fótbolti Fyrirliðinn Glódís Perla og Bayern enn með fullt hús stiga Fótbolti Ten Hag gæti farið strax til Ítalíu Fótbolti Arsenal í bílstjórasætið eftir stórsigur á Juventus Fótbolti Höttur hlaut aftur langhæsta styrkinn: „Virkilega góð lyftistöng“ Íslenski boltinn Blaðamannafundur HSÍ blásinn af á elleftu stundu Handbolti Fleiri fréttir Markvörðurinn Mary fyrst á Madame Tussauds Guðný á leið í aðgerð og missir af næsta verkefni landsliðsins Jón Daði lagði upp mark í sínum fyrsta byrjunarliðsleik Fyrirliðinn Glódís Perla og Bayern enn með fullt hús stiga „Áran yfir Meistaravöllum er ólýsanleg“ Bruno til bjargar Arsenal í bílstjórasætið eftir stórsigur á Juventus Kristófer áfram í Kópavogi Murphy um Coote: „Hann er búinn“ Ten Hag gæti farið strax til Ítalíu Höttur hlaut aftur langhæsta styrkinn: „Virkilega góð lyftistöng“ Ödegaard strax aftur heim Lampard sótti um starfið hjá Coventry Damir á leið til Asíu Vill vera áfram í Kópavogi en útilokar ekkert Angulo látinn aðeins tuttugu og tveggja ára að aldri Liverpool langlíklegast til að verða meistari samkvæmt ofurtölvunni „Eitthvað sem maður mun muna eftir alla ævi“ Hlín fór á kostum og finnur fyrir áhuga: „Hef ekki tekið ákvörðun“ Hareide segir Ødegaard milli steins og sleggju Stuðningsmenn Liverpool rifja upp gamlar syndir Coote Lá nánast við skilnaði fyrir úrslitaleikinn Lineker hættir með Match of the Day eftir tímabilið Elanga ekki í landsliðshóp Svía og neitar að svara þjálfaranum Nkunku til sölu þrátt fyrir að vera markahæstur Pogba við það að rifta samningi sínum við Juventus Nistelrooy yfirgefur Man United með tilkomu Amorim Fékk símtal frá Arteta en bætti Ödegaard í hópinn Í þriggja og hálfs árs fangelsi fyrir að kýla dómara Myndband sýnir dómara urða yfir Liverpool og kalla Klopp kuntu Sjá meira
Í vikunni kom út grein í bresku fræðiriti unnin af ellefu manns sem eru starfa ýmist við íþróttafræðideildir í Bretlandi eða hjá enskum fótboltaliðum. Í greininni kemur fram að meirihluti alls fótboltabúnaðs sé hannaður með karlmenn í huga. Meiðslahætta geti skapast fyrir konur af búnaðinum. Enski landsliðsfyrirliðinn Leah Williamson aðstoðaði einnig við rannsóknina þar sem áhersla er lögð á skort á framþróun fótboltabúnaðar fyrir konur. Katrín Ýr Friðgeirsdóttir, fyrrum leikmaður Selfoss í efstu deild og doktorsnemi í íþróttafræði við Háskólann í Reykjavík, segir endurbóta vera þörf. „Mér finnst þetta mjög áhugaverð grein, hún vekur athygli á mörgum þáttum sem margir pæla ekki í. Ég held þetta sé skref í rétta átt í búnaði sem tengist konum í knattspyrnu,“ segir Katrín. Krossbandaslit algengari hjá konum Samkvæmt rannsóknum eru krossbandaslit í hné tvisvar til þrisvar sinnum algengari hjá konum heldur en körlum. Þar getur skóbúnaður haft sitt að segja en fótboltaskór eru allir hannaðir út frá fótum karla. „Það er mjög þekkt að konur eru líklegri en karlar til að slíta krossbönd og þar getum við verið að skoða skóbúnaðinn. Hann er bara gerður fyrir fæturna á karlmönnum. Fætur á konum eru með öðruvísi byggingu, hærri fótaboga og grennri fótur yfirleitt,“ Katrín Ýr Friðgeirsdóttir, fyrrum fótboltakona og doktornemi við Háskólann í Reykjavík.Vísir/Ívar Konur nota þá sömu bolta og karlar í fótbolta en svo er ekki í öðrum stórum boltagreinum. Þetta geti skapað áhættu vegna höfuðmeiðsla, til að mynda. „Varðandi boltana, þá eru þeir jafn þungir og stórir, með sama þrýstingi og notaður er í karlaboltanum en í öðrum íþróttagreinum eins og handbolta og körfubolta hefur orðið breyting þarna á. Þar eru minni boltar notaðir af konum,“ segir Katrín. Ekki spennandi að spila í hvítum stuttbuxum á blæðingum Samkvæmt greininni miðar því hönnun og rannsóknir á fótboltabúnaði nánast einvörðungu út frá karlmönnum. „Smávaxnar konur eiga oft erfitt með að finna sokka í réttri stærð, eru í alltof stórum sokkum sem gerir að verkum að þær eru að renna til skónum. Það hefur orðið sú þróun að konur eru að klippa neðan af sokkunum og eru í gripsokkum innan undir,“ segir Katrín. Síðustu misseri hafa breytingar orðið á sniði á búningum þar sem treyjur kvenna eru aðsniðnar og þá eru stuttbuxur styttri og þrengri. Velta má því upp hvort að ákvarðanir um slíkt séu teknar af körlum með það fyrir augum að gera kvennafótbolta vinsælli með því að ýta undir kynvæðingu leikmanna. Katrín segir í það minnsta ljóst að leikmenn hafi ekki verið hafðir með í ráðum. „Það eins með þá þróun sem hefur orðið síðan 2019 þegar þessir kvensnið fóru að koma á búningana. Það er klárlega skref í rétt átt en sú hönnun hefur ekki verið gerð í samráði við konur í knattspyrnu. Það er alveg klárt. Það er ekki þægilegt að spila í aðsniðnum keppnisbúningi í mjög stuttum stuttbuxum. Margar konur hafa brugðið til þess ráðs að spila í innanundir stuttbuxum vegna þess hve berum þeim þykir þær vera í þessum keppnisbúningi,“ „Annað sem tengist búningunum eru þessar hvítu stuttbuxur. Það er ekkert sérstaklega spennandi fyrir konur á blæðingum að spila í hvítum stuttbuxum,“ segir Katrín. Brjóstahaldarar hannaðir fyrir jogg og labb Íþróttabrjóstahaldarar eða íþróttatoppar eru þá misvel hannaðir og miða ekki við íþróttir af efsta stigi. 44 prósent íþróttakvenna á hæsta stigi kvarta undan brjóstverkjum Katrín segir algengt að leikmenn séu í tveimur slíkum toppum þar sem einn skili einfaldlega ekki sínu. „Það eru allavega komnir mismunandi styrkir í íþróttatoppana en hvernig þeir eru þróaðir og rannsakaðir er ekki með tilliti til íþrótta þar sem krafist er hámarks ákefðar og stefnubreytinga. Rannsóknir eru gerðar á stofu þar sem fólk er látið ganga í íþróttatoppunum á göngubretti eða skokkað. Brjóstahreyfingarnar við þær aðstæður eru allt aðrar en heldur en við hámarks ákefð,“ Einn íþróttatoppur dugar mörgum ekki.Jonathan Moscrop/Getty Images „Það er alveg vert að skoða þessa þætti og ég myndi segja að frekari rannsókna sé þörf og að skoða hvernig konur vilja að búnaðurinn sé. Ekki bara rannsaka við mjög staðlaðar aðstæður heldur fá endurgjöf frá íþróttafólkinu sjálfu sem er að fara að nýta sér vöruna,“ „Það eru til dæmis margar konur sem eru í tveimur íþróttatoppum við iðkun á knattspyrnu. Við getum ímyndað okkur þyngslin sem það skapar á brjóstsvæðið,“ Klippa: Katrín Ýr um fótboltabúnað kvenna Leikmenn verði hafðir með í ráðum Katrín segir greinina vera hluti af vitundarvakningu sem er að verða í íþróttasamfélaginu um málefni kvenna. Borið hefur á því að félög í Englandi eru farin að skipta um lit á stuttbuxum kvennaliða sinna, svo sem West Bromwich Albion og Manchester City. Það er eitt skref fram á við og vonast Katrín eftir að fleiri fylgi. Mikilvægast sé að rödd leikmanna fái að heyrast og þeir séu hafðir með í ráðum við hönnun búnaðar sem þeir nýta. „Það vantar svolítið endurgjöfina frá konum í íþróttum sem eru að virkilega að fara að nýta þennan búnað,“ „Þessi grein er vonandi að fara að hjálpa í þeirri baráttu, að það verði framþróun á þessu sviði. Ég vona að við tökum fleiri skref í rétta átt fyrir næstu mót sem fram undan eru,“ segir Katrín.
Besta deild kvenna Lengjudeild kvenna Heilbrigðismál Mest lesið Jón Daði lagði upp mark í sínum fyrsta byrjunarliðsleik Enski boltinn Bruno til bjargar Enski boltinn „Áran yfir Meistaravöllum er ólýsanleg“ Íslenski boltinn Markvörðurinn Mary fyrst á Madame Tussauds Fótbolti Guðný á leið í aðgerð og missir af næsta verkefni landsliðsins Fótbolti Fyrirliðinn Glódís Perla og Bayern enn með fullt hús stiga Fótbolti Ten Hag gæti farið strax til Ítalíu Fótbolti Arsenal í bílstjórasætið eftir stórsigur á Juventus Fótbolti Höttur hlaut aftur langhæsta styrkinn: „Virkilega góð lyftistöng“ Íslenski boltinn Blaðamannafundur HSÍ blásinn af á elleftu stundu Handbolti Fleiri fréttir Markvörðurinn Mary fyrst á Madame Tussauds Guðný á leið í aðgerð og missir af næsta verkefni landsliðsins Jón Daði lagði upp mark í sínum fyrsta byrjunarliðsleik Fyrirliðinn Glódís Perla og Bayern enn með fullt hús stiga „Áran yfir Meistaravöllum er ólýsanleg“ Bruno til bjargar Arsenal í bílstjórasætið eftir stórsigur á Juventus Kristófer áfram í Kópavogi Murphy um Coote: „Hann er búinn“ Ten Hag gæti farið strax til Ítalíu Höttur hlaut aftur langhæsta styrkinn: „Virkilega góð lyftistöng“ Ödegaard strax aftur heim Lampard sótti um starfið hjá Coventry Damir á leið til Asíu Vill vera áfram í Kópavogi en útilokar ekkert Angulo látinn aðeins tuttugu og tveggja ára að aldri Liverpool langlíklegast til að verða meistari samkvæmt ofurtölvunni „Eitthvað sem maður mun muna eftir alla ævi“ Hlín fór á kostum og finnur fyrir áhuga: „Hef ekki tekið ákvörðun“ Hareide segir Ødegaard milli steins og sleggju Stuðningsmenn Liverpool rifja upp gamlar syndir Coote Lá nánast við skilnaði fyrir úrslitaleikinn Lineker hættir með Match of the Day eftir tímabilið Elanga ekki í landsliðshóp Svía og neitar að svara þjálfaranum Nkunku til sölu þrátt fyrir að vera markahæstur Pogba við það að rifta samningi sínum við Juventus Nistelrooy yfirgefur Man United með tilkomu Amorim Fékk símtal frá Arteta en bætti Ödegaard í hópinn Í þriggja og hálfs árs fangelsi fyrir að kýla dómara Myndband sýnir dómara urða yfir Liverpool og kalla Klopp kuntu Sjá meira