Vúlkani misskilur klapp Pawel Bartoszek skrifar 12. september 2015 06:00 Í Star Trek var geimverutegund sem hét Vúlkanar. Vúlkanar voru rökfastir, agaðir en um leið tilfinningasnauðir. Vúlkönum fannst oft eitthvað sem mennirnir voru að gera vera „órökrétt“. Tilfinningar væru órökréttar. Ákvarðanir sem byggðust á tilfinningum væru órökréttar. Ef Vúlkani sæi fólk klappa á íþróttaleik þá myndi hann spyrja: „Af hverju eruð þið að þessu? Þetta er órökrétt.“ Þá myndi mannveran útskýra að menn fengju ákveðna líkamlega ánægju út úr því að sjá lið sitt vinna. Að klappa yki líkurnar því. „En af hverju klöppum við þá eftir að sigurinn er í höfn? Jú, það er til að launa íþróttamönnunum vinnuna. Þetta er svona tvíhliða samningur.“ Vúlkaninn myndi segjast skilja þetta. Menn klappa á íþróttaleikjum. En segjum nú að hann væri svo staddur á þýskri járnbrautarstöð og sæi þar fólk klappa fyrir flóttamönnum. Þá myndi hann kannski hugsa: „Þetta er órökrétt! Þetta er ekki íþróttaleikur! Þetta er flóttamannavandi!“ Vúlkaninn myndi svo álykta að aðgerðir fólksins væru skaðlegar enda byggðar á tilfinningum en ekki óflekkaðri rökhyggju. En það væri samt Vúlkaninn sem væri í ruglinu. Það er til margs konar klapp. Á Ítalíu klappa menn fyrir látnu fólki, ekki til að hvetja hinn látna til að deyja meira og flottar, heldur til að lýsa virðingu. Þeir sem klappa fyrir fólki sem hrakist hefur frá heimkynnum sínum eru að sama skapi ekki að gera annað en að lýsa yfir velþóknun á því fólki sem klappað er fyrir. Matur og húsaskjól skipta máli en líka að einhverjum þyki maður einhvers virði. Það er vel hægt að gagnrýna það fyrirkomulag sem ýtir mönnum út í gúmmíbáta, án þess að þurfa hnýta í þá sem lítið hafa um það fyrirkomulag að segja en reyna þó að láta hrjáðu fólki líða eins og það sé velkomið. Því auðvitað er það fallegt. Og mennskt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pawel Bartoszek Mest lesið Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Í Star Trek var geimverutegund sem hét Vúlkanar. Vúlkanar voru rökfastir, agaðir en um leið tilfinningasnauðir. Vúlkönum fannst oft eitthvað sem mennirnir voru að gera vera „órökrétt“. Tilfinningar væru órökréttar. Ákvarðanir sem byggðust á tilfinningum væru órökréttar. Ef Vúlkani sæi fólk klappa á íþróttaleik þá myndi hann spyrja: „Af hverju eruð þið að þessu? Þetta er órökrétt.“ Þá myndi mannveran útskýra að menn fengju ákveðna líkamlega ánægju út úr því að sjá lið sitt vinna. Að klappa yki líkurnar því. „En af hverju klöppum við þá eftir að sigurinn er í höfn? Jú, það er til að launa íþróttamönnunum vinnuna. Þetta er svona tvíhliða samningur.“ Vúlkaninn myndi segjast skilja þetta. Menn klappa á íþróttaleikjum. En segjum nú að hann væri svo staddur á þýskri járnbrautarstöð og sæi þar fólk klappa fyrir flóttamönnum. Þá myndi hann kannski hugsa: „Þetta er órökrétt! Þetta er ekki íþróttaleikur! Þetta er flóttamannavandi!“ Vúlkaninn myndi svo álykta að aðgerðir fólksins væru skaðlegar enda byggðar á tilfinningum en ekki óflekkaðri rökhyggju. En það væri samt Vúlkaninn sem væri í ruglinu. Það er til margs konar klapp. Á Ítalíu klappa menn fyrir látnu fólki, ekki til að hvetja hinn látna til að deyja meira og flottar, heldur til að lýsa virðingu. Þeir sem klappa fyrir fólki sem hrakist hefur frá heimkynnum sínum eru að sama skapi ekki að gera annað en að lýsa yfir velþóknun á því fólki sem klappað er fyrir. Matur og húsaskjól skipta máli en líka að einhverjum þyki maður einhvers virði. Það er vel hægt að gagnrýna það fyrirkomulag sem ýtir mönnum út í gúmmíbáta, án þess að þurfa hnýta í þá sem lítið hafa um það fyrirkomulag að segja en reyna þó að láta hrjáðu fólki líða eins og það sé velkomið. Því auðvitað er það fallegt. Og mennskt.
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun