"Það verður að hafa fyrir þessu“

„Þetta kom skemmtilega á óvart, en það er víst óvenjulegt að Reumert-verðlaunin falli útlendingi í skaut,“ segir Börkur Jónsson leikmyndahönnuður en leikmynd hans í sýningunni Bastarðar var valin leikmynd ársins á Reumert-hátíðinni, leiklistarverðlaunahátíð Dana, á sunnudagskvöld.

Bastarðar er samstarfsverkefni Vesturports, Borgarleikhússins, Malmö Stadtsteater og Får302 í Kaupmannahöfn. Forvinna sýningarinnar var unnin af alþjóðlegum hópi á Íslandi í vor og lauk með tveimur forsýningum á Listahátíð og var verkið svo sýnt í Kaupmannahöfn og Malmö, áður en það fór í reglulegar sýningar á Stóra sviði Borgarleikhússins fyrr á leikárinu.

Leikmynd Barkar var að sönnu stórbrotin; áhorfendur sátu í hring í kringum skógi vaxið svið, yfir því gnæfði málmgrind og á miðju sviðinu var djúpur hylur.

„Þetta er að mörgu leyti sérstök leikmynd,“ segir Börkur, „mjög stór og kostaði mikla handavinnu. Hún umlykur áhorfendur og fyllir þannig vitin og sjónsviðið; það sitja allir inn í skóginum sem verkið gerist í. Svo var hún sýnd í tjaldi áður en við uppfærðum hana fyrir Stóra sviðið í Borgarleikhúsinu og það var líka mjög spennandi og tæknilega krefjandi.“ Börkur segist þó ekki geta metið hvort þetta sé hans best heppnaða leikmynd til þessa. „Hver leikmynd er utan um ákveðið verkefni og það er mjög erfitt að taka hana úr því samhengi og bera þær saman.“

Börkur hefur um nokkurt skeið verið í hópi fremstu leikmyndahönnuða landsins og unnið mikið með Vesturporti, þar sem umgjörðin skiptir ekki síst máli. Börkur segir það þó aldrei vera markmiðið að slá sér við á milli sýninga.

„Maður hugsar bara hvert verkefni fyrir sig, það verður að vera þannig. Maður má ekki falla í þá gryfju að setja upp leikrit á öðrum forsendum en verksins sjálfs. En á hinn bóginn þá reyni ég líka að endurtaka mig ekki og setja mér markmið til að gera verkið krefjandi. Það verður að hafa fyrir þessu.“ Hann segir vinnuferlið með Vesturporti líka eiga vel við sig. „Það er allt opið og frjálst; allir hafa rétt á sinni skoðun og þær eru teknar til greina. Enginn er básaður af í eigin horni, enda er ekki hægt að vinna þannig í leikhúsi; það er ávísun á misheppnaða sýningu.“

Börkur segir vel mögulegt Reumert-verðlaunin eigi eftir að verða til þess að verkefnum utanlands fjölgi. Vesturport stefnir nú á að setja Hróa hött á svið í Bergen og því næst í Boston. „Hver veit nema sú sýning endi svo á Broadway.“