Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Aldís Þorbjörg Ólafsdóttir skrifar 1. október 2025 20:01 Aldís Þorbjörg Ólafsdóttir er sálfræðingur frá Háskóla Íslands og para- og kynlífsráðgjafi frá Michigan Háskóla. Lesendur geta sent spurningu til hennar í forminu hér fyrir neðan. Getty/Vísir Spurning barst frá 34 ára karlmanni: „Ég lærði nýlega orðið retroactive jealousy og tengi það við fortíð kærustunnar, sérstaklega eitt kvöld þegar hún stundaði hópkynlíf erlendis. Hún sagði mér frá þessu snemma í sambandinu, án smáatriða, en hausinn á mér ímyndar sér það á neikvæðan hátt. Stundum hefur þetta þau áhrif að ég vil ekki sofa hjá henni. Er eitthvað sem hægt er að gera?“ Afbrýðisemi er tilfinning sem við finnum flest fyrir á einhverjum tímapunkti. Hún getur verið óþægileg og jafnvel vakið upp skömm eða löngun til að forðast að ræða hana. En í grunninn er afbrýðisemi tilfinning eins og hver önnur. Hún gefur okkur vísbendingu um að eitthvað skipti okkur máli, að við þráum það sem aðrir eru að upplifa eða óttumst að við séum ekki nóg. Afturvirk afbrýðisemi (e. retroactive jealousy) snýr að hlutum úr fortíðinni. Það er ekki óalgengt að fólki finnist erfitt að heyra af kynlífsreynslu eða fyrri samböndum maka síns. En það sem er flókið við sögur úr fortíðinni er að heilinn okkar fyllir í eyðurnar þegar við vitum ekki öll smáatriðin. Oft fyllum við í eyðurnar með verstu mögulegu atburðarásinni eða því sem við óttumst mest. En á sama tíma er heldur ekki gott fyrir okkur að spyrja út í öll smáatriðin því þá förum við að tengja alls konar staði, hluti eða fólk við þessar aðstæður sem vekja upp afbrýðisemi eða minnimáttarkennd. Næstu skref sem gott væri að taka: Skoðaðu hvað býr að baki. Er óttinn sá að þú sért ekki að standa þig nógu vel? Er erfitt að maki þinn hafi upplifað eitthvað sem þú hefur ekki reynslu af? Langar þig að upplifa eitthvað svipað? Það er mikilvægt að geta rætt sína líðan við maka án þess að varpa skömm eða ásökunum á fyrri reynslu þeirra. Fylgstu með þinni líðan. Ef þessi afbrýðisemi fer dvínandi með tímanum og þú getur tjáð þína líðan og langanir við maka þinn þá er í raun ekki þörf á neinu inngripi. Sjá alla pistla Aldísar hér: Kynlífið með Aldísi Ef þessi afbrýðisemi breytist ekki með árunum, þú finnur fyrir mikilli vanlíðan eða þetta hefur veruleg áhrif á þitt samband getur verið að um sambandsþráhyggju sé að ræða. Sambandsþráhyggja er ein tegund af þráhyggju og árátturöskun (OCD). Ákveðið mynstur fylgir þessari röskun. Sambandsþráhyggja á sér ýmsar birtingarmyndir.Getty Hugsanir, ímyndir eða efasemdir um fyrri kynlífsreynslu maka koma ítrekað fram gegn þínum vilja og valda miklum kvíða. Þær geta leitt til þess að þú farir að sækja í alls konar áráttuhegðun eins og að fá endurtekna hughreystingu frá maka, skoða endurtekið samfélagsmiðla eða Snapmaps hjá þeim, spila ítrekað þína upplifun af ákveðnum atburðum í huganum, bera þig saman við fyrri bólfélaga þeirra o.s.frv. Í skamma stund getur komið léttir og þú færð tímabundna fullvissu. Síðan mæta þessar hugsanir aftur, þér finnst þú þurfa að bregðast við þeim á sama hátt og áður, og festist fyrir vikið enn frekar í þessum vítahring. Vítahring sem kallast þráhyggja og árátta. Mikilvægt er að vinna með sálfræðingi sem þekkir vel til þráhyggju og árátturöskunar til að komast út úr þessum vítahring. Ef þú tengir við þessa lýsingu, þá ert þú ekki ein/n/t og það er hægt að fá aðstoð. Gangi þér vel <3 Kynlíf Kynlífið með Aldísi Tengdar fréttir Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24 Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01 Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02 Mest lesið „Konan hans hlýtur að taka á honum þegar hún heyrir þetta“ Lífið Sérstök og sjaldgæf íslensk nöfn: „Vitanlega var mér strítt“ Lífið „Ekki spá í hvað öðrum finnst“ Tíska og hönnun Krafa um betri ensku en íslensku reyndust mistök Menning Slær á sögusagnirnar með lúmskum skilaboðum Lífið Fann engin önnur ráð en „að ganga í söfnuð Votta Jehóva“ Lífið Einbýlishús í Garðabænum eftir miklar framkvæmdir Lífið Magnús nýr formaður stjórnar Leikfélags Reykjavíkur Menning „Það er smá búið að ljúga að okkur sem er reyndar ekki í fyrsta skipti“ Lífið Áhrifamikill óður til Grindvíkinga Tónlist Fleiri fréttir Stórstjörnur í snjóbrettasenunni fögnuðu Fann engin önnur ráð en „að ganga í söfnuð Votta Jehóva“ Einbýlishús í Garðabænum eftir miklar framkvæmdir Sérstök og sjaldgæf íslensk nöfn: „Vitanlega var mér strítt“ „Konan hans hlýtur að taka á honum þegar hún heyrir þetta“ Slær á sögusagnirnar með lúmskum skilaboðum Eins og sebrahestur umkringdur ljónum Sjáðu nýtt og stærðarinnar veitingasvæði í Smáralind Löggunni ekki boðið en mætti tvisvar til Jenner Binni ætlaði að sjóða kartöflur í hraðsuðukatli Ein besta knattspyrnukona landsins frátekin Leikkonan Sally Kirkland er látin Jana Steingríms og Lilja Ketils héldu bleikt partý Úrslitin réðust í lokaspurningu um mislukkaðan uppfinningamann Gulli áttaði sig skyndilega á því að hann væri í miðjum Heimsóknarþætti Fellaskóli vann Skrekk Innlit: Hlýlegt heimili í sögulegri viðbyggingu í Vesturbænum Fersk og bragðgóð Chimichurri-kryddblanda Kim féll Gleðilegan feðradag: „Við verðum fjögur í apríl“ Umhverfisráðherra á von á barni GDRN og Árni Steinn eiga von á sínu öðru barni Stjörnulífið: Uniqlo á Suðurlandi Stór hluti fólks „aumingjar og haugar“ Hefur engan kynferðislegan áhuga á óléttri konu sinni Fékk útskýringu frá ChatGPT eftir áratugaleit að svörum Krakkatían: Skrímslasveitin, söngleikur og framhaldsmynd „Rosalega stórt“ að fá aftur tilnefningu Mótorhjólaði aftur í kringum hnöttinn: „Fólk er gott“ Strákarnir úr Benjamín dúfu sameinuðust á ný Sjá meira
„Ég lærði nýlega orðið retroactive jealousy og tengi það við fortíð kærustunnar, sérstaklega eitt kvöld þegar hún stundaði hópkynlíf erlendis. Hún sagði mér frá þessu snemma í sambandinu, án smáatriða, en hausinn á mér ímyndar sér það á neikvæðan hátt. Stundum hefur þetta þau áhrif að ég vil ekki sofa hjá henni. Er eitthvað sem hægt er að gera?“ Afbrýðisemi er tilfinning sem við finnum flest fyrir á einhverjum tímapunkti. Hún getur verið óþægileg og jafnvel vakið upp skömm eða löngun til að forðast að ræða hana. En í grunninn er afbrýðisemi tilfinning eins og hver önnur. Hún gefur okkur vísbendingu um að eitthvað skipti okkur máli, að við þráum það sem aðrir eru að upplifa eða óttumst að við séum ekki nóg. Afturvirk afbrýðisemi (e. retroactive jealousy) snýr að hlutum úr fortíðinni. Það er ekki óalgengt að fólki finnist erfitt að heyra af kynlífsreynslu eða fyrri samböndum maka síns. En það sem er flókið við sögur úr fortíðinni er að heilinn okkar fyllir í eyðurnar þegar við vitum ekki öll smáatriðin. Oft fyllum við í eyðurnar með verstu mögulegu atburðarásinni eða því sem við óttumst mest. En á sama tíma er heldur ekki gott fyrir okkur að spyrja út í öll smáatriðin því þá förum við að tengja alls konar staði, hluti eða fólk við þessar aðstæður sem vekja upp afbrýðisemi eða minnimáttarkennd. Næstu skref sem gott væri að taka: Skoðaðu hvað býr að baki. Er óttinn sá að þú sért ekki að standa þig nógu vel? Er erfitt að maki þinn hafi upplifað eitthvað sem þú hefur ekki reynslu af? Langar þig að upplifa eitthvað svipað? Það er mikilvægt að geta rætt sína líðan við maka án þess að varpa skömm eða ásökunum á fyrri reynslu þeirra. Fylgstu með þinni líðan. Ef þessi afbrýðisemi fer dvínandi með tímanum og þú getur tjáð þína líðan og langanir við maka þinn þá er í raun ekki þörf á neinu inngripi. Sjá alla pistla Aldísar hér: Kynlífið með Aldísi Ef þessi afbrýðisemi breytist ekki með árunum, þú finnur fyrir mikilli vanlíðan eða þetta hefur veruleg áhrif á þitt samband getur verið að um sambandsþráhyggju sé að ræða. Sambandsþráhyggja er ein tegund af þráhyggju og árátturöskun (OCD). Ákveðið mynstur fylgir þessari röskun. Sambandsþráhyggja á sér ýmsar birtingarmyndir.Getty Hugsanir, ímyndir eða efasemdir um fyrri kynlífsreynslu maka koma ítrekað fram gegn þínum vilja og valda miklum kvíða. Þær geta leitt til þess að þú farir að sækja í alls konar áráttuhegðun eins og að fá endurtekna hughreystingu frá maka, skoða endurtekið samfélagsmiðla eða Snapmaps hjá þeim, spila ítrekað þína upplifun af ákveðnum atburðum í huganum, bera þig saman við fyrri bólfélaga þeirra o.s.frv. Í skamma stund getur komið léttir og þú færð tímabundna fullvissu. Síðan mæta þessar hugsanir aftur, þér finnst þú þurfa að bregðast við þeim á sama hátt og áður, og festist fyrir vikið enn frekar í þessum vítahring. Vítahring sem kallast þráhyggja og árátta. Mikilvægt er að vinna með sálfræðingi sem þekkir vel til þráhyggju og árátturöskunar til að komast út úr þessum vítahring. Ef þú tengir við þessa lýsingu, þá ert þú ekki ein/n/t og það er hægt að fá aðstoð. Gangi þér vel <3
Kynlíf Kynlífið með Aldísi Tengdar fréttir Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24 Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01 Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02 Mest lesið „Konan hans hlýtur að taka á honum þegar hún heyrir þetta“ Lífið Sérstök og sjaldgæf íslensk nöfn: „Vitanlega var mér strítt“ Lífið „Ekki spá í hvað öðrum finnst“ Tíska og hönnun Krafa um betri ensku en íslensku reyndust mistök Menning Slær á sögusagnirnar með lúmskum skilaboðum Lífið Fann engin önnur ráð en „að ganga í söfnuð Votta Jehóva“ Lífið Einbýlishús í Garðabænum eftir miklar framkvæmdir Lífið Magnús nýr formaður stjórnar Leikfélags Reykjavíkur Menning „Það er smá búið að ljúga að okkur sem er reyndar ekki í fyrsta skipti“ Lífið Áhrifamikill óður til Grindvíkinga Tónlist Fleiri fréttir Stórstjörnur í snjóbrettasenunni fögnuðu Fann engin önnur ráð en „að ganga í söfnuð Votta Jehóva“ Einbýlishús í Garðabænum eftir miklar framkvæmdir Sérstök og sjaldgæf íslensk nöfn: „Vitanlega var mér strítt“ „Konan hans hlýtur að taka á honum þegar hún heyrir þetta“ Slær á sögusagnirnar með lúmskum skilaboðum Eins og sebrahestur umkringdur ljónum Sjáðu nýtt og stærðarinnar veitingasvæði í Smáralind Löggunni ekki boðið en mætti tvisvar til Jenner Binni ætlaði að sjóða kartöflur í hraðsuðukatli Ein besta knattspyrnukona landsins frátekin Leikkonan Sally Kirkland er látin Jana Steingríms og Lilja Ketils héldu bleikt partý Úrslitin réðust í lokaspurningu um mislukkaðan uppfinningamann Gulli áttaði sig skyndilega á því að hann væri í miðjum Heimsóknarþætti Fellaskóli vann Skrekk Innlit: Hlýlegt heimili í sögulegri viðbyggingu í Vesturbænum Fersk og bragðgóð Chimichurri-kryddblanda Kim féll Gleðilegan feðradag: „Við verðum fjögur í apríl“ Umhverfisráðherra á von á barni GDRN og Árni Steinn eiga von á sínu öðru barni Stjörnulífið: Uniqlo á Suðurlandi Stór hluti fólks „aumingjar og haugar“ Hefur engan kynferðislegan áhuga á óléttri konu sinni Fékk útskýringu frá ChatGPT eftir áratugaleit að svörum Krakkatían: Skrímslasveitin, söngleikur og framhaldsmynd „Rosalega stórt“ að fá aftur tilnefningu Mótorhjólaði aftur í kringum hnöttinn: „Fólk er gott“ Strákarnir úr Benjamín dúfu sameinuðust á ný Sjá meira
Er ekki eðlilegt að stunda kynlíf á afmælinu? Í viðtali fyrr á árinu kastaði eitt par fram spurningu sem mér fannst ansi góð:„Er ekki eðlilegt að pör stundi kynlíf á afmælisdögum? Er það ekki hefð hjá öllum?“ 24. september 2025 21:24
Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Spurning barst frá 55 ára konu: „Hvernig getur kona sem er komin í tíðahvörf fundið neistann til að stunda kynlíf aftur? Ég er að taka breytingaskeiðsþrennuna þ.e. Estrogel, testogel og utrogestan. En það er voða lítið að gerast hvað kynlífið varðar en mér var sagt af lækni að testogelið myndi boosta upp kynlöngunina hjá mér. En það hefur enn ekki gerst.“ 17. september 2025 20:01
Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Nýverið barst þessi spurning: „Mig dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en maka mínum. Er mjög hamingjusöm í 16 ára löngu sambandi og kynlífið gott. Er undirmeðvitundin að segja mér eitthvað? Er stundum með þvílíkt samviskubit þegar ég vakna,“ - 34 ára gömul kona. 27. maí 2025 20:02