Ótímabær spá um dauða dagblaða 9. október 2006 06:00 Það er heldur ótrúlegt til þess að hugsa að einungis fimm árum og fimm mánuðum frá því að Fréttablaðið hóf göngur sínar er hafin útgáfa á systurblaðinu Nyhedsavisen í Danmörku. Fáir höfðu trú á á hugmyndinni á bak við Fréttablaðið í byrjun. Þvert á móti þótti það nánast óðs manns æði að ætla að gefa lesendum dagblað í svo stóru upplagi og bera það að auki út ókeypis heim til fólks. Enda var ekki eins og markaðurinn væri árennilegur. Morgunblaðið, þessi hartnær aldargamla stofnun, hafði um árabil gnæft yfir öðrum dagblöðum; sveif líkt og í 33 þúsund fetum skýjum ofar án þess að þurfa að hafa áhyggjur af samkeppni við aðra prentmiðla sem börðust um í ókyrrara lofti nær jörðu. Þó liðu ekki nema um átján mánuðir þar til mælingar sýndu að fleiri lásu Fréttablaðið að jafnaði en gamla risann. Nú er staðan þannig að á hverjum degi lesa Fréttablaðið um fjörutíu þúsund fleiri Íslendingar á aldrinum 12 til 80 ára en lesa Morgunblaðið. Þessi ótrúlega velgengni Fréttablaðsins sýndi að menn höfðu dottið niður á snilldarhugmynd. Sérstaklega þegar það er haft bak við eyrað að um árabil hefur dagblöðum linnulítið verið spáð dauða, enda sýndu upplagstölur dagblaða í ríkari löndum heimsins samfelldan samdrátt með tilheyrandi hnignun í auglýsingasölu. Miðað við þá þróun var því til dæmis spáð að síðasta bandaríska dagblaðið færi í endurvinnslugám í kringum árið 2043. Það sem dómsdagsspámennirnir gleymdu hins vegar að taka með í reikninginn var tilkoma fríblaðanna. Allar þeirra tölur miðuðust við áskriftarblöð og eiga raunar enn fyllilega við um þau. Fyrir rúmlega mánuði var forsíða tímaritsins Economist lögð undir grein sem bar titilinn „Hver drap dagblaðið?". Þar kom fram að áskriftarblöð um allan hinn vestræna heim eiga í sömu tilvistarkreppu, fallandi upplag og minni tekjur. Ljósið í myrkrinu, að minnsta kosti fyrir þá sem vilja ekki sjá formið hverfa af sjónarsviðinu, eru fríblöðin. Samkvæmt grein Economist eru þau nú um sextán prósent af daglegu upplagi dagblaða í Evrópu og fer hlutur þeirra ört vaxandi. Ísland er komið langt á undan öðrum löndum álfunnar í þessum efnum. Hér eru fríblöðin tvö um sjötíu prósent af daglegu upplagi dagblaða. Það er því ekki skrítið að útgefendur víða um heim hafi horft af mikilli athygli til íslenska dagblaðamarkaðarins undanfarin ár. Hið danska Fréttablað kom út í fyrsta skipti á föstudag. Gríðarmikill áhugi hefur verið á útgáfunni allt þetta ár, sem sést sjálfsagt best á því að fréttir af fríblaðastríðinu eru næststærsta fréttamál ársins í Danmörku á eftir hamaganginum í kringum Múhameðsteikningarnar. Útgáfu Nyhedsavisien hefur verið mætt af mikilli hörku af þeim sem fyrir eru á danska dagblaðamarkaðnum og er ómögulegt að spá um hvernig blaðinu muni vegna í þeirri baráttu. Það sem eftir stendur hins vegar er að framtíðin er fríblöð, hver svo sem mun gefa þau út. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Kaldal Skoðanir Mest lesið Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kjöt og krabbamein Hulda María Einarsdóttir,Jórunn Atladóttir,Sigurdís Haraldsdóttir Skoðun Gervigreind í skólastarfi – hvað getum við lært af Eistlandi? Þorsteinn Siglaugsson Skoðun Hagsmunir háskólanema í rektorskjöri Kolbrún Þ. Pálsdóttir Skoðun Stóra klúður Íslands í raforkumálum Þorgerður María Þorbjarnardóttir Skoðun Silja Bára rektor Háskóla Íslands Stefán Hrafn Jónsson Skoðun Við erum ekki Rússland Sigmar Guðmundsson Skoðun Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun Græðgin, vísindin og spilakassarnir Kristján Jónasson,Alma Hafsteinsdóttir,Steinn Guðmundsson,Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun
Það er heldur ótrúlegt til þess að hugsa að einungis fimm árum og fimm mánuðum frá því að Fréttablaðið hóf göngur sínar er hafin útgáfa á systurblaðinu Nyhedsavisen í Danmörku. Fáir höfðu trú á á hugmyndinni á bak við Fréttablaðið í byrjun. Þvert á móti þótti það nánast óðs manns æði að ætla að gefa lesendum dagblað í svo stóru upplagi og bera það að auki út ókeypis heim til fólks. Enda var ekki eins og markaðurinn væri árennilegur. Morgunblaðið, þessi hartnær aldargamla stofnun, hafði um árabil gnæft yfir öðrum dagblöðum; sveif líkt og í 33 þúsund fetum skýjum ofar án þess að þurfa að hafa áhyggjur af samkeppni við aðra prentmiðla sem börðust um í ókyrrara lofti nær jörðu. Þó liðu ekki nema um átján mánuðir þar til mælingar sýndu að fleiri lásu Fréttablaðið að jafnaði en gamla risann. Nú er staðan þannig að á hverjum degi lesa Fréttablaðið um fjörutíu þúsund fleiri Íslendingar á aldrinum 12 til 80 ára en lesa Morgunblaðið. Þessi ótrúlega velgengni Fréttablaðsins sýndi að menn höfðu dottið niður á snilldarhugmynd. Sérstaklega þegar það er haft bak við eyrað að um árabil hefur dagblöðum linnulítið verið spáð dauða, enda sýndu upplagstölur dagblaða í ríkari löndum heimsins samfelldan samdrátt með tilheyrandi hnignun í auglýsingasölu. Miðað við þá þróun var því til dæmis spáð að síðasta bandaríska dagblaðið færi í endurvinnslugám í kringum árið 2043. Það sem dómsdagsspámennirnir gleymdu hins vegar að taka með í reikninginn var tilkoma fríblaðanna. Allar þeirra tölur miðuðust við áskriftarblöð og eiga raunar enn fyllilega við um þau. Fyrir rúmlega mánuði var forsíða tímaritsins Economist lögð undir grein sem bar titilinn „Hver drap dagblaðið?". Þar kom fram að áskriftarblöð um allan hinn vestræna heim eiga í sömu tilvistarkreppu, fallandi upplag og minni tekjur. Ljósið í myrkrinu, að minnsta kosti fyrir þá sem vilja ekki sjá formið hverfa af sjónarsviðinu, eru fríblöðin. Samkvæmt grein Economist eru þau nú um sextán prósent af daglegu upplagi dagblaða í Evrópu og fer hlutur þeirra ört vaxandi. Ísland er komið langt á undan öðrum löndum álfunnar í þessum efnum. Hér eru fríblöðin tvö um sjötíu prósent af daglegu upplagi dagblaða. Það er því ekki skrítið að útgefendur víða um heim hafi horft af mikilli athygli til íslenska dagblaðamarkaðarins undanfarin ár. Hið danska Fréttablað kom út í fyrsta skipti á föstudag. Gríðarmikill áhugi hefur verið á útgáfunni allt þetta ár, sem sést sjálfsagt best á því að fréttir af fríblaðastríðinu eru næststærsta fréttamál ársins í Danmörku á eftir hamaganginum í kringum Múhameðsteikningarnar. Útgáfu Nyhedsavisien hefur verið mætt af mikilli hörku af þeim sem fyrir eru á danska dagblaðamarkaðnum og er ómögulegt að spá um hvernig blaðinu muni vegna í þeirri baráttu. Það sem eftir stendur hins vegar er að framtíðin er fríblöð, hver svo sem mun gefa þau út.
Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun
Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun
Græðgin, vísindin og spilakassarnir Kristján Jónasson,Alma Hafsteinsdóttir,Steinn Guðmundsson,Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun
Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun
Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun
Græðgin, vísindin og spilakassarnir Kristján Jónasson,Alma Hafsteinsdóttir,Steinn Guðmundsson,Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun