Vegurinn til Hallormsstaðar 24. júlí 2006 00:01 Í liðinni viku var rætt við fréttamann sem staddur var í Kastrup. Og öll erum við orðin hræðilega vön því að talað sé við fólk í Dalvík og í Ólafsfirði. Enn hrapar næmi fjölmiðlafólks fyrir því hvar við erum stödd á landinu. Hin nákvæma tilfinning íslenskunnar fyrir staðsetningu, legu og lögun staðar, hverfur fyrir flatneskjulegu og enskustolnu orðfæri. Eða finnst okkur ekki fallegur (og eðlilegur) munur á því að fara upp á Akranes og koma síðan í Borgarnes? Fyrir nokkru vaknaði ég inn í bítisviðtal við einn af mætustu þingmönnum þjóðarinnar. Til sönnunar máli sínu sagði hann reynslusögu úr þjóðlífinu. Hún hófst svo: Það sagði mér bóndi frá Árnessýslu... Fyrir nokkrum árum skrifaði ég blaðagrein til varnar forsetningum framan við örnefni íslensk og erlend. Greinin bar yfirskriftina: Í Grænlandi. Hún hafði greinilega engin áhrif. Stuttu síðar tönnluðust tveir Kastljós-drengir á þessari villu og varð tíðrætt um uppgang handboltans í Grænlandi. Ástandið í þessum málum hefur ekki gert annað en að versna. Menn virðast nú alveg hættir að fara austur á Selfoss heldur fara þeir bara til Selfoss og hitta þar bændur frá Árnessýslu. Það skiptir engu máli hvort það er Popp-Tíví, Effemm, eða háttvirt Fréttastofa Ríkisútvarpsins; þessi blæbrigði málsins eru á undanhaldi og er það miður. Um árið sagði fréttaritari RÚV frá því að vegurinn til Hallormsstaðar væri lokaður. Vonandi er vegurinn inn á Hallormsstað ennþá opinn. Jafnvel reyndir besserwisserar í fjölmiðlastétt segja frá hlutum sem eru að gerast á Bretlandi. Sjálfsagt er ekki langt þar til við munum búa í Íslandi. Nú getur verið að hér sé um eðlilega þróun að ræða. Þjóðin sé smám saman að einfalda mál sitt; íslenskan stefni að því að verða auðtöluð tunga líkt og enskan sem hefur fyrir löngu losað sig við flókindi líkt og þau sem hér um ræðir. Ég er þó einn af þeim sem mun sakna þessara blæbrigða tungumálsins sem lýsa þjóð sem þekkir (eða þekkti) landið sitt. Ég geri hér því tilraun númer tvö til að sporna við þessari þróun. Til hægðarauka fyrir útvarps- og sjónvarpsfólk landsins er hér listi yfir beygingarleiðir að helstu stöðum landsins og heimsins. (Fólk má endilega leiðrétta mig fari ég með fleipur.) Við förum austur fyrir fjall, austur í Hveragerði, austur á Selfoss, austur á Þingvelli, austur á Laugarvatn, upp á Flúðir, upp á Kjöl, yfir Kjöl, yfir Sprengisand, upp í Landmannalaugar, upp á Hveravelli, upp á hálendið, upp í Kerlingarfjöll. Við erum á Hellu, á Hvolsvelli, í Fljótshlíð, í Þykkvabæ, undir Eyjafjöllum, úti í Eyjum, á Skógum, á Kirkjubæjarklaustri, í Vík, í Skaftafelli, á Höfn, í Hornafirði, á Djúpavogi, á Breiðdalsvík, í Breiðdal, á Stöðvarfirði, á Fáskrúðsfirði, á Reyðarfirði, á Eskifirði, á Neskaupsstað, í Norðfirði, á Egilsstöðum, austur á Héraði, inni á Hallormsstað, á Seyðisfirði, í Loðmundarfirði, á Borgarfirði Eystri, á Vopnafirði, í Möðrudal, á Bakkafirði, á Þórshöfn, á Raufarhöfn, á Sléttu, á Kópaskeri, á Húsavík, í Mývatnssveit, á Mývatni, á Laugum, í Vaglaskógi, í Fjörðum, á Grenivík, á Akureyri, í Eyjafirði, á Dalvík, í Hrísey, í Grímsey, á Ólafsfirði, á Siglufirði, í Fljótum, á Hofsósi, í Skagafirði, á Sauðárkróki, í Varmahlíð, í Húnaveri, á Blönduósi, á Skagaströnd, á Hvammstanga, í Hrútafirði, í Staðarskála, á Brú, á Ströndum, á Hólmavík, í Djúpuvík, á Drangsnesi, í Trékyllisvík, í Árneshreppi, á Hornströndum, í Djúpinu, á Ísafirði, í Hnífsdal, í Bolungarvík, á Suðureyri, á Flateyri, á Þingeyri, á Bíldudal, á Tálknafirði, á Patreksfirði, á Brjánslæk, í Vatnsfirði, í Flatey, á Breiðafirði, á Barðaströnd, á Reykhólum, í Bjarkarlundi, í Saurbæ, í Búðardal, í Stykkishólmi, á Grundarfirði, í Ólafsvík, á Búðum, á Mýrum, í Munaðarnesi, í Borgarfirði, í Borgarnesi, á Akranesi, á Grundartanga, í Hvalfirði, í Kjós, á Kjalarnesi, í Mosfellsbæ, í Grafarvogi, í Árbæ, í Breiðholti, í Miðbænum, á Seltjarnarnesi, í Kópavogi, í Garðabæ, á Álftanesi, á Bessastöðum, í Hafnarfirði, í Vogum, í Sandgerði, í Garðinum, í Grindavík, í Bláa lóninu, í Þorlákshöfn, á Eyrarbakka, á Stokkseyri og að sjálfsögðu á Litla Hrauni. Einu staðirnir sem við getum farið til eru Reykjavík og Keflavík. Hvernig sem stendur á því. Við getum verið ættuð af Suðurlandi, úr Skagafirði, að vestan, úr Hrútafirði, norðan af Ströndum, úr Þingeyjarsýslum, af Héraði, úr Lóni, úr Árnessýslu... Erlendis gerast hlutirnir á Grænlandi, í Færeyjum, á Kanaríeyjum, í Bretlandi, á Bretlandseyjum, í Skotlandi, á Írlandi, í Wales, á Spáni, í Portúgal, á Kúbu, í Bandaríkjunum, á Nýfundnalandi, í Sviss, á Svalbarða, í Afríku, á Hawai, í Japan, á Ítalíu, í Grikklandi, á Kýpur, í Ísrael, á Indlandi, í Víetnam, á Kastrup, í Leifsstöð, á tunglinu, á Mars, í alheiminum, hjá guði. Og hana nú. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Hallgrímur Helgason Skoðanir Mest lesið Hvers vegna var Úlfar rekinn? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Um styttingu vinnuvikunnar í leikskólum Reykjavíkurborgar, ákall um leiðréttingu Anna Margrét Ólafsdóttir,Hafdís Svansdóttir,Jónína Einarsdóttir Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn ferðaþjónustu bænda Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir Skoðun Að apa eða skapa Rósa Dögg Ægisdóttir Skoðun Gangast við mistökum Júlíus Birgir Jóhannsson Skoðun Eru forsætisráðherra og ríkisstjórn hrædd við vilja fólksins; lýðræðið? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Að reyna að „tímasetja“ markaðinn - er það góð strategía? Baldvin Ingi Sigurðsson Skoðun Að vilja meira og meira, meira í dag en í gær Harpa Fönn Sigurjónsdóttir Skoðun Lífsnauðsynlegt aðgengi Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Kallað eftir málefnalegri umræðu um kröfur um íslenskukunnáttu Eiríkur Rögnvaldsson Skoðun
Í liðinni viku var rætt við fréttamann sem staddur var í Kastrup. Og öll erum við orðin hræðilega vön því að talað sé við fólk í Dalvík og í Ólafsfirði. Enn hrapar næmi fjölmiðlafólks fyrir því hvar við erum stödd á landinu. Hin nákvæma tilfinning íslenskunnar fyrir staðsetningu, legu og lögun staðar, hverfur fyrir flatneskjulegu og enskustolnu orðfæri. Eða finnst okkur ekki fallegur (og eðlilegur) munur á því að fara upp á Akranes og koma síðan í Borgarnes? Fyrir nokkru vaknaði ég inn í bítisviðtal við einn af mætustu þingmönnum þjóðarinnar. Til sönnunar máli sínu sagði hann reynslusögu úr þjóðlífinu. Hún hófst svo: Það sagði mér bóndi frá Árnessýslu... Fyrir nokkrum árum skrifaði ég blaðagrein til varnar forsetningum framan við örnefni íslensk og erlend. Greinin bar yfirskriftina: Í Grænlandi. Hún hafði greinilega engin áhrif. Stuttu síðar tönnluðust tveir Kastljós-drengir á þessari villu og varð tíðrætt um uppgang handboltans í Grænlandi. Ástandið í þessum málum hefur ekki gert annað en að versna. Menn virðast nú alveg hættir að fara austur á Selfoss heldur fara þeir bara til Selfoss og hitta þar bændur frá Árnessýslu. Það skiptir engu máli hvort það er Popp-Tíví, Effemm, eða háttvirt Fréttastofa Ríkisútvarpsins; þessi blæbrigði málsins eru á undanhaldi og er það miður. Um árið sagði fréttaritari RÚV frá því að vegurinn til Hallormsstaðar væri lokaður. Vonandi er vegurinn inn á Hallormsstað ennþá opinn. Jafnvel reyndir besserwisserar í fjölmiðlastétt segja frá hlutum sem eru að gerast á Bretlandi. Sjálfsagt er ekki langt þar til við munum búa í Íslandi. Nú getur verið að hér sé um eðlilega þróun að ræða. Þjóðin sé smám saman að einfalda mál sitt; íslenskan stefni að því að verða auðtöluð tunga líkt og enskan sem hefur fyrir löngu losað sig við flókindi líkt og þau sem hér um ræðir. Ég er þó einn af þeim sem mun sakna þessara blæbrigða tungumálsins sem lýsa þjóð sem þekkir (eða þekkti) landið sitt. Ég geri hér því tilraun númer tvö til að sporna við þessari þróun. Til hægðarauka fyrir útvarps- og sjónvarpsfólk landsins er hér listi yfir beygingarleiðir að helstu stöðum landsins og heimsins. (Fólk má endilega leiðrétta mig fari ég með fleipur.) Við förum austur fyrir fjall, austur í Hveragerði, austur á Selfoss, austur á Þingvelli, austur á Laugarvatn, upp á Flúðir, upp á Kjöl, yfir Kjöl, yfir Sprengisand, upp í Landmannalaugar, upp á Hveravelli, upp á hálendið, upp í Kerlingarfjöll. Við erum á Hellu, á Hvolsvelli, í Fljótshlíð, í Þykkvabæ, undir Eyjafjöllum, úti í Eyjum, á Skógum, á Kirkjubæjarklaustri, í Vík, í Skaftafelli, á Höfn, í Hornafirði, á Djúpavogi, á Breiðdalsvík, í Breiðdal, á Stöðvarfirði, á Fáskrúðsfirði, á Reyðarfirði, á Eskifirði, á Neskaupsstað, í Norðfirði, á Egilsstöðum, austur á Héraði, inni á Hallormsstað, á Seyðisfirði, í Loðmundarfirði, á Borgarfirði Eystri, á Vopnafirði, í Möðrudal, á Bakkafirði, á Þórshöfn, á Raufarhöfn, á Sléttu, á Kópaskeri, á Húsavík, í Mývatnssveit, á Mývatni, á Laugum, í Vaglaskógi, í Fjörðum, á Grenivík, á Akureyri, í Eyjafirði, á Dalvík, í Hrísey, í Grímsey, á Ólafsfirði, á Siglufirði, í Fljótum, á Hofsósi, í Skagafirði, á Sauðárkróki, í Varmahlíð, í Húnaveri, á Blönduósi, á Skagaströnd, á Hvammstanga, í Hrútafirði, í Staðarskála, á Brú, á Ströndum, á Hólmavík, í Djúpuvík, á Drangsnesi, í Trékyllisvík, í Árneshreppi, á Hornströndum, í Djúpinu, á Ísafirði, í Hnífsdal, í Bolungarvík, á Suðureyri, á Flateyri, á Þingeyri, á Bíldudal, á Tálknafirði, á Patreksfirði, á Brjánslæk, í Vatnsfirði, í Flatey, á Breiðafirði, á Barðaströnd, á Reykhólum, í Bjarkarlundi, í Saurbæ, í Búðardal, í Stykkishólmi, á Grundarfirði, í Ólafsvík, á Búðum, á Mýrum, í Munaðarnesi, í Borgarfirði, í Borgarnesi, á Akranesi, á Grundartanga, í Hvalfirði, í Kjós, á Kjalarnesi, í Mosfellsbæ, í Grafarvogi, í Árbæ, í Breiðholti, í Miðbænum, á Seltjarnarnesi, í Kópavogi, í Garðabæ, á Álftanesi, á Bessastöðum, í Hafnarfirði, í Vogum, í Sandgerði, í Garðinum, í Grindavík, í Bláa lóninu, í Þorlákshöfn, á Eyrarbakka, á Stokkseyri og að sjálfsögðu á Litla Hrauni. Einu staðirnir sem við getum farið til eru Reykjavík og Keflavík. Hvernig sem stendur á því. Við getum verið ættuð af Suðurlandi, úr Skagafirði, að vestan, úr Hrútafirði, norðan af Ströndum, úr Þingeyjarsýslum, af Héraði, úr Lóni, úr Árnessýslu... Erlendis gerast hlutirnir á Grænlandi, í Færeyjum, á Kanaríeyjum, í Bretlandi, á Bretlandseyjum, í Skotlandi, á Írlandi, í Wales, á Spáni, í Portúgal, á Kúbu, í Bandaríkjunum, á Nýfundnalandi, í Sviss, á Svalbarða, í Afríku, á Hawai, í Japan, á Ítalíu, í Grikklandi, á Kýpur, í Ísrael, á Indlandi, í Víetnam, á Kastrup, í Leifsstöð, á tunglinu, á Mars, í alheiminum, hjá guði. Og hana nú.
Um styttingu vinnuvikunnar í leikskólum Reykjavíkurborgar, ákall um leiðréttingu Anna Margrét Ólafsdóttir,Hafdís Svansdóttir,Jónína Einarsdóttir Skoðun
Eru forsætisráðherra og ríkisstjórn hrædd við vilja fólksins; lýðræðið? Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Um styttingu vinnuvikunnar í leikskólum Reykjavíkurborgar, ákall um leiðréttingu Anna Margrét Ólafsdóttir,Hafdís Svansdóttir,Jónína Einarsdóttir Skoðun
Eru forsætisráðherra og ríkisstjórn hrædd við vilja fólksins; lýðræðið? Ole Anton Bieltvedt Skoðun